مقایسه خودرو بنزینی و خودرو گاز سوز | تفاوت ماشین گازسوز با بنزینی

در بسیاری از خودروها، دو نوع سوخت اصلی وجود دارد که در آنها استفاده می‌شود: بنزین و گاز. این سوال ممکن است برای بسیاری از افراد مطرح شود که تفاوت خودروهای بنزینی با خودروهای گازسوز چیست؟

حدود دو دهه پیش و پس از اجرای طرح سهمیه‌بندی سوخت، مصرف‌کنندگان ایرانی برای اولین بار با مفهومی به نام «خودروی دوگانه‌سوز» آشنا شدند. ناتوانی دولت در تأمین بنزین باکیفیت برای مصرف داخلی، منجر به پیشنهاد استفاده از سوخت جایگزین شد؛ سوختی مانند گاز طبیعی که با قیمتی مناسب در دسترس بود و آلایندگی کمتری نسبت به بنزین داشت. در آن زمان، برای اولین بار شرکت‌های خودروسازی شروع به تولید خودروهای دوگانه‌سوز کردند؛ در حالی که بسیاری از مردم به صورت دستی و توسط کارگاه‌های غیررسمی، خودروهای بنزینی خود را به دوگانه‌سوز تبدیل کردند. قیمت پایین‌تر گاز نسبت به بنزین، نامحدود بودن ظرفیت استفاده از آن و سایر مشوق‌های اقتصادی، سبب شد تا خودروهای دوگانه‌سوز برای مدت کوتاهی در کشور ما به موفقیت و شهرت برسند. با افزایش تدریجی قیمت بنزین و حذف طرح سهمیه‌بندی سوخت در سال‌های ابتدایی دهه نود خورشیدی، خودروهای دوگانه‌سوز به حاشیه رانده شدند و تولید آن‌ها با کاهش محسوسی مواجه شد. اکنون که حدود یک سال از اجرای دوباره طرح سهمیه‌بندی سوخت می‌گذرد، استفاده از خودروهای دوگانه‌سوز دوباره به‌عنوان راهکاری جایگزین مطرح شده است که موجب شده موضوع «خودروی بنزینی بهتر است یا دوگانه‌سوز» دوباره به بحث مهمی در محافل تبدیل شود. در این نوشتار نیز به بررسی همین موضوع خواهیم پرداخت. مشخص نیست که دولت تا چه زمانی سهمیه‌بندی سوخت را ادامه خواهد داد و از سوی دیگر، هزینه‌های سنگین تعمیر و نگهداری خودروهای داخلی، مالکان را برای استفاده از خودروهای دوگانه‌سوز با تردید مواجه کرده است. آیا یک خودروی دوگانه‌سوز، ارزش پرداخت وجه برای خرید آن را دارد؟ در ادامه متن با ما همراه باشید تا پاسخی برای این سوال پیدا کنیم.

مبحث اول: هزینه

یکی از مهم‌ترین ملاک‌ها برای مقایسه بین بنزین و گاز طبیعی، هزینه آن‌ها است که برخی را به استفاده از خودروهای دوگانه‌سوز برای تردد روزانه تشویق می‌کند. در حال حاضر، هزینه هر کیلوگرم گاز CNG حدود 700 تومان است؛ در حالی‌که بنزین با نرخ یارانه‌ای 1500 تومان و با نرخ آزاد 3000 تومان محاسبه می‌شود؛ بنابراین، در مقایسه اولیه، گاز CNG ارزان‌تر به نظر می‌رسد؛ با این حال، نمی‌توان ادعا کرد که گاز CNG سوخت ارزان‌تری نسبت به بنزین است. اگر در ماه کمتر از 500 کیلومتر، یعنی حدود پنج تا هفت هزار کیلومتر در سال با خودروی خود رانندگی می‌کنید، خرید خودروی دوگانه‌سوز به‌هیچ‌وجه به‌صرفه نخواهد بود؛ زیرا هزینه پرداختی برای سوخت از جانب شما، چندان زیاد نیست و از سوی دیگر، نیاز به درگیر شدن با مشکلات استفاده و نگهداری از یک خودروی دوگانه‌سوز ندارید. اگر در ماه مسافتی بین 800 تا 1000 کیلومتر یا به عبارتی 10 تا 12 هزار کیلومتر در سال را طی می‌کنید، خرید خودروی دوگانه‌سوز می‌تواند بخشی از هزینه‌های شما بابت پرداخت هزینه بنزین را کاهش دهد. با این حال، باید توجه داشت که مصرف گاز طبیعی در خودروهای دوگانه‌سوز بیشتر از بنزین است و مخزن خودروی شما در فواصل کوتاه‌تری تخلیه می‌شود و نیاز به سوخت‌گیری مجدد خواهید داشت. اگر خودروی شما در ماه مسافتی بین 1200 تا 1400 کیلومتر می‌پیماید، خرید یک خودروی دوگانه‌سوز در شرایط فعلی، قطعاً برای شما به‌صرفه خواهد بود. برای خودروهایی که بیش از 15 هزار کیلومتر در سال فعالیت می‌کنند، استفاده از گاز طبیعی گزینه ایده‌آلی برای کاهش هزینه‌های روزانه است.

 مبحث دوم: ایمنی

هر دو سوخت مورد استفاده در خودروها، یعنی گاز طبیعی و بنزین، قابل‌اشتعال و خطرناک هستند؛ با این حال، قابلیت اشتعال گاز طبیعی به دلیل خصوصیات ذاتی آن بسیار بیشتر است. به همین دلیل، استفاده از خودروهای دوگانه‌سوز به ملاحظات ایمنی بیشتری نسبت به خودروهای بنزینی نیاز دارد.

خودروهای دوگانه‌سوز که توسط کارخانه‌های خودروسازی تولید می‌شوند، باید استانداردهای سخت‌گیرانه‌ای را رعایت کنند و پروتکل‌های مختلفی را پشت سر بگذارند؛ از این رو، می‌توان به خودروهای دوگانه‌سوزی که توسط کارخانه تولید شده‌اند، اعتماد کرد. با این حال، قطعات و لوازم نصب‌شده روی خودروهای دوگانه‌سوز، در فواصل مشخص نیاز به تعویض دارند و باید عملیات مربوط به تعمیر و نگهداری آن‌ها به بهترین شکل انجام شود.

خرید خودروهایی که به‌صورت دستی و با لوازم غیررسمی به دوگانه‌سوز تبدیل شده‌اند، به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. استانداردهای ایمنی هنگام نصب قطعات سوخت CNG، در این گونه خودروها رعایت نشده است و باید از خرید خودروهای دوگانه‌سوز دستی پرهیز کرد.

 مبحث سوم: نگهداری

این روزها قیمت قطعات خودرو به‌شدت افزایش یافته و هزینه‌های نگهداری خودروهای داخلی از توان اکثر مالکان آن‌ها خارج است؛ به همین دلیل، یکی از نکات مهم هنگام خرید خودرو، توجه به امور مربوط به تعمیر و نگهداری آن است. همان‌طور که از نام خودروی دوگانه‌سوز پیداست، این خودرو از دو نوع سوخت استفاده می‌کند و به همین منظور، باید قطعات مرتبط با سوخت بنزین و گاز را سرویس کنید؛ بنابراین، هزینه‌های نگهداری خودروی شما نسبت به یک خودروی تک‌سوز بیشتر خواهد بود.

همچنین، تمامی لوازم مربوط به استفاده از سوخت CNG باید در فواصل زمانی کوتاه بررسی و تعویض شوند. سوخت CNG، گازی به‌شدت خطرناک و قابل‌اشتعال است و درصورتی‌که سرویس قطعات آن به‌درستی انجام نشود، انفجار مخزن CNG محتمل خواهد بود.

علاوه بر این، خودروهای دوگانه‌سوز در ایران، خودروهایی بنزینی هستند که به‌اجبار به سوخت گاز طبیعی سازگار شده‌اند؛ بنابراین، استفاده از گاز طبیعی که ساختاری متفاوت نسبت به بنزین دارد، موجب وارد شدن فشار بیشتر بر پیشرانه خودرو خواهد شد و استهلاک آن را افزایش خواهد داد؛ به همین دلیل، عمر خودروهای دوگانه‌سوزی که در کشورمان وجود دارند، کمتر از خودروهای بنزینی است و باید این نکته را هنگام خرید خودرو در نظر داشته باشید؛ زیرا  خودرو در کشورمان یک سرمایه به حساب می‌ آیند.

 مبحث چهارم: سهولت استفاده

استفاده از خودروهای دوگانه‌سوز در مقایسه با خودروهای بنزینی محدودیت‌هایی دارد که باعث می‌شود برخی افراد از خرید خودروی دوگانه‌سوز صرف‌نظر کنند. به عنوان مثال، خودروهای دوگانه‌سوز به دلیل داشتن مخزن سوخت اضافی و تجهیزات مرتبط، وزن بیشتری نسبت به یک خودروی بنزینی مشابه دارند. علاوه بر آن، نصب مخزن در عقب خودرو باعث می‌شود تا بخشی از فضای صندوق عقب اشغال شده و فضای کمتری برای قرار دادن بار و وسایل خود داشته باشید.

از طرفی، جایگاه‌های سوخت CNG به اندازه پمپ بنزین‌ها گسترده نیستند و حتی در برخی شهرهای کشورمان هنوز جایگاه CNG وجود ندارد یا تعداد پمپ‌های آن به حدی نیست که نیاز مصرف‌کنندگان را برآورده کند. در مقابل، دسترسی به بنزین در سراسر کشور فراهم است و لازم نیست زمان زیادی را در صف جایگاه گاز CNG منتظر بمانید.

در نهایت، اگر بتوانید با دو نکته گفته شده کنار بیایید، سومین مانع استفاده از خودروهای دوگانه‌سوز قدرت و شتاب کمتری است که با استفاده از سوخت گاز طبیعی به دست می‌آید؛ بنابراین، اگر با یک خودروی دوگانه‌سوز به سفر می‌روید، باید انتظار داشته باشید که شتاب و کشش ضعیف‌تری از خودروی خود ببینید که به دلیل وزن اضافی بیش از حد سنگین شده است.

کلام آخر: سبز بودن به روشی قدیمی

در مقایسه بین خودروهای بنزینی و دوگانه‌سوز، کاملاً طبیعی است که خودروهای بنزینی برتری داشته باشند، چرا که تنها نقطه ضعف بنزین در مقایسه با گاز طبیعی، قیمت بالاتر آن است. برای افرادی که استفاده زیادی از خودروی خود ندارند، خرید یک خودروی بنزینی با هزینه‌های نگهداری پایین و استهلاک کمتر، گزینه‌ای منطقی خواهد بود. استفاده از گاز طبیعی تنها به افرادی توصیه می‌شود که از خودروی خود برای مدت طولانی استفاده می‌کنند، مانند رانندگان تاکسی‌ها یا افرادی که در اسنپ فعالیت می‌کنند.

علاوه بر این، باید توجه داشت که فناوری استفاده از گاز CNG به عنوان سوخت جایگزین در خودروهای بنزینی برای کاهش آلایندگی، راهکاری قدیمی است که عمر آن به سال‌ها قبل بازمی‌گردد. در شرایط امروزی، دولت‌ها برای کنترل آلودگی هوا و کاهش مصرف سوخت، به استفاده از خودروهای هیبریدی برقی-بنزینی روی آورده‌اند و کمتر کسی به فکر استفاده از گاز طبیعی به عنوان سوخت خودروها است.