ترموستات خودرو چیست و عملکرد آن چگونه است؟

ترموستات یک دستگاه الکترونیکی است که برای کنترل دمای یک سیستم استفاده می شود. این دستگاه با تشخیص دمای سیستم، با کاهش یا افزایش فعالیت آن تلاش می کند تا دمای آن را در محدوده ای خاصی حفظ کند. ترموستات معمولا در سیستم های گرمایشی و سرمایشی، بخاری ها، یخچال ها، کولرها و غیره استفاده می شود. همچنین، ترموستات های هوشمند در دستگاه های خانگی نظیر تلویزیون ها، روبات های خانگی و دیگر دستگاه های الکترونیکی نیز استفاده می شوند. ترموستات ها معمولا به صورت دیجیتال یا آنالوگ در دسترس هستند و می توانند به صورت دستی یا به صورت خودکار عمل کنند.

ترموستات در کجای خودرو قرار دارد ؟

ترموستات در خودرو برای کنترل دمای موتور استفاده می‌شود و معمولا در قسمت بالای موتور، در نزدیکی اتصال لوله‌های خنک کننده و پمپ آب موجود است. در برخی موتورها ترموستات به راحتی قابل دسترسی است و می‌توان آن را با چند قطعه ابزار ساده تعویض کرد، اما در برخی موتورها برای دسترسی به ترموستات، باید بخشی از سیستم خنک کننده موتور و یا پوشش بالای موتور را جدا کرد. برای تعویض ترموستات بهتر است به کتابچه راهنمای خودرو خود مراجعه کرده و روش دسترسی و تعویض آن را مطالعه کنید.

کاربرد ترموستات در خودرو

ترموستات در خودرو برای کنترل دمای موتور استفاده می شود. موتور خودرو برای عملکرد بهینه نیاز به دمای خاصی دارد. اگر دمای موتور بیش از حد بالا رود، موتور آسیب پذیر خواهد شد و احتمال ایجاد آسیب و خرابی در سیستم خنک کننده وجود دارد. به همین دلیل ترموستات در خودرو به کار می‌رود تا دمای موتور را در محدوده ای خاصی حفظ کند.

ترموستات هنگامی که دمای موتور به حد مطلوب می‌رسد، جریان خنک کننده را به محدوده کمتری محدود می کند. این عمل باعث کاهش دمای موتور می‌شود. در صورت اینکه دمای موتور افزایش یابد، ترموستات جریان خنک کننده را افزایش داده و باعث خنک شدن موتور می‌شود. با این کار ترموستات در خودرو به عملکرد بهینه موتور کمک می کند و در برابر خرابی و آسیب موتور و سیستم خنک کننده موتور، آن را محافظت می کند.

روش کارکرد ترموستات در خودرو

ترموستات در خودرو برای کنترل دمای موتور به کار می‌رود. در موتورهای با سیستم خنک کننده سرد و گرم، ترموستات به صورت اتوماتیک کنترل دمای موتور را تنظیم  می‌کند. روش کارکرد ترموستات در خودرو به شرح زیر است:

زمانی که موتور خودرو را روشن می‌کنید، ترموستات به حالت باز یا با فشار کمتر قرار دارد. در این حالت، جریان خنک کننده به سرعت در موتور جریان دارد و باعث خنک شدن سریع موتور می‌شود.

هنگامی که دمای موتور به مقدار مطلوب می‌رسد، ترموستات شروع به بسته شدن و محدود کردن جریان خنک کننده می‌کند. با کاهش جریان خنک کننده، دمای موتور برای مدتی در محدوده مطلوب حفظ می‌شود.

اگر دمای موتور افزایش یابد، ترموستات دوباره باز شده و جریان خنک کننده را افزایش می‌دهد تا دمای موتور کاهش پیدا کند.

این روند تا زمانی ادامه می‌یابد که موتور خودرو را خاموش کنید و ترموستات به حالت باز با فشار کمتر برگردد.

به طور خلاصه، ترموستات در خودرو به صورت اتوماتیک عمل می‌کند و با کنترل جریان خنک کننده، دمای موتور را در محدوده مطلوب حفظ می‌کند.

خراب شدن ترموستات

ترموستات در خودرو، یکی از قطعات مهم در سیستم خنک کننده موتور است که در صورت خراب شدن، می‌تواند به خرابی سیستم خنک کننده و حتی موتور خودرو منجر شود. بعضی از علائم خراب شدن ترموستات در خودرو عبارتند از:

افزایش دمای موتور: در صورتی که ترموستات خراب شده باشد، ممکن است جریان خنک کننده به موتور خودرو به طور مناسب ورود نکند و باعث افزایش دمای موتور شود.

کاهش دمای موتور: همچنین در برخی موارد، ترموستات خراب شده ممکن است باعث کاهش دمای موتور شود. این مسئله باعث افزایش مصرف سوخت و کاهش عملکرد موتور می‌شود.

خروج بخار از سیستم خنک کننده: هنگامی که ترموستات خراب شده باشد، ممکن است بخار آب از سیستم خنک کننده موتور خارج شود. این علائم عمدتاً در موتورهایی با سیستم خنک کننده سرد و گرم دیده می‌شود.

مصرف سوخت بالا: در صورتی که ترموستات خراب شده باشد، موتور خودرو به طور نامناسب کار می‌کند و مصرف سوخت بالاتری دارد.

بنابراین، در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق، بهتر است سریعاً به یک مکانیک خودرو مراجعه کنید تا ترموستات خراب شده را تعویض کنید و از خرابی سیستم خنک کننده و موتور جلوگیری کنید.

تعمیر ترموستات

تعمیر ترموستات به دلیل عدم عملکرد درست یا خرابی آن، ممکن است لازم شود. با این حال، باید به خاطر داشته باشید که بیشتر موارد، ترموستات باید به صورت کامل تعویض شود و تعمیر آن کارآمد نیست.

به همین دلیل، در صورتی که ترموستات شما خراب شده است، بهتر است آن را با یک ترموستات جدید تعویض کنید. برای تعویض ترموستات، شما باید ابتدا ترموستات قدیمی را باز کنید و آن را از سیستم خنک کننده جدا کنید. سپس ترموستات جدید را جایگزین کنید و قطعات مربوطه را باز و بسته کنید. در نهایت، با تمپراتور یا دستگاه خواندن دما، دمای موتور را بررسی کنید تا مطمئن شوید که ترموستات درست کار می‌کند.

اگر شما به تعویض ترموستات نیاز دارید و مطمئن نیستید که چگونه این کار را انجام دهید، بهتر است به یک مکانیک خودرو مراجعه کنید تا او شما را راهنمایی کند و این کار را به درستی انجام دهد.

کلام اخر

به طور کلی، ترموستات یک قطعه کارآمد و مهم در سیستم خنک کننده خودرو است و به منظور حفظ دمای مناسب موتور برای کارکرد بهینه، باید به درستی عمل کند. در صورتی که ترموستات خراب شد، باید به سرعت اقدام به تعویض آن کرد تا از آسیب به موتور جلوگیری شود. در نهایت، بهتر است این کار را توسط مکانیک خودرو با تجربه انجام دهید تا بهترین نتیجه را به دست آورید.